VHO- Những ngày cuối tháng Chạp, không khí Tết đã náo nức khắp làng hoa giấy Thanh Tiên (xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế). Sắc màu rực rỡ phủ đầy lối xóm và theo những chuyến đò xuôi ngược sông Hương tỏa đi các khu chợ của Thừa Thiên Huế. Ngoài tranh làng Sình thì hoa giấy Thanh Tiên là vật phẩm gần như không thể thiếu trên bàn thờ mỗi gia đình xứ Huế.

 Gia đình ông Nguyễn Hóa đã gắn bó với nghề làm hoa giấy suốt 40 năm qua

Làng Thanh Tiên nằm ở hạ nguồn sông Hương, có nghề hoa giấy truyền thống đã hơn 300 năm. Thời gian khiến vật đổi sao dời, hiện chỉ còn khoảng 10 hộ dân giữ được nghề của ông cha. Gia đình ông Nguyễn Hóa là một trong những hộ dân có thâm niên làm nghề lâu nhất làng. Hai vợ chồng ông đã có 40 năm miệt mài với những cánh hoa giấy truyền thống. Vào tháng 8 âm lịch hằng năm, ông Hóa bắt đầu chẻ tre, phơi khô để dùng làm cành hoa. Ngày xưa, những cánh hoa đầy màu sắc được nhuộm màu từ nguồn nguyên liệu tự nhiên; song, ngày nay nhiều gia đình đã chọn mua các loại giấy có sẵn màu để giảm bớt công đoạn nhuộm. Gia đình ông Hóa cũng như nhiều hộ khác chủ yếu làm hoa giấy phục vụ Tết cổ truyền. Mỗi mùa, gia đình ông sản xuất khoảng 10.000 cây hoa giấy.

“Mỗi cây hoa giấy hoàn chỉnh có lan, huệ, hồng, cúc, dã quỳ… với nhiều màu sắc bắt mắt, trên đầu cành hoa là bông lúa xanh, thể hiện đặc trưng nghề nông của người dân địa phương”, ông Nguyễn Hóa cho biết. Năm nay, do ảnh hưởng của mưa lũ kéo dài, nhiều vựa trồng hoa tươi ở Huế bị thiệt hại nặng nên xu hướng chọn mua hoa giấy trong các lễ cúng gia tiên, trang trí nhà cửa tăng cao. Tại cơ sở sản xuất, mỗi cặp hoa giấy được bán với giá từ 8.000 - 10.000 đồng; các khu vực vùng ven có giá cao hơn, từ 12.000 - 14.000 đồng.

Ngoài làm hoa giấy truyền thống, hiện một số hộ dân ở Thanh Tiên cũng làm hoa sen giấy cao cấp dùng để trang trí và làm quà tặng. Người làm sen giấy “điêu luyện” phải kể đến là nghệ nhân, họa sĩ Thân Văn Huy. Năm 2008, với mong muốn “hồi sinh” và phát huy nghề truyền thống, họa sĩ Thân Văn Huy đã khôi phục được cách làm hoa sen giấy. Từ đó, trong mỗi dịp lễ Tết, các kỳ festival hay những sự kiện về thủ công mỹ nghệ, du lịch…, hoa sen giấy Thanh Tiên được quảng bá, giới thiệu đến bạn bè trong và ngoài nước. Mới đây, tháng 12.2020, họa sĩ Thân Văn Huy được Chủ tịch nước trao tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú với nghề hoa giấy.

Hoa sen giấy giá cao hơn nhiều và ít được bày bán ở chợ, mà chủ yếu tập trung ở các trung tâm dịch vụ du lịch, nhà sách, quầy hàng lưu niệm… Nhưng nhiều người dân xứ Huế thì lại thường tìm về tận nhà nghệ nhân Thân Văn Huy để tham quan, mua sắm. Làng Thanh Tiên với nghề hoa giấy đã được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công nhận là làng nghề truyền thống vào năm 2013. 

 THÙY AN