VHO- Trong tiết trời se se, món xôi mang mùi thơm của củ sắn quyện trong hương nếp mới, hương hành phi ngào ngạt, vấn vương trong tâm trí tôi, mỗi lúc đông về. Món xôi sắn ấn tượng, phần vì hương vị đặc trưng của món ăn, phần vì cách chế biến món ăn cầu kì, tỉ mỉ.

Để món xôi được ngon, phải chọn những củ sắn vừa đào, không bị dập hay vết cắt, vẫn còn tươi nguyên lớp áo đất phủ ngoài. Sau khi rửa sạch sắn, mẹ nhẹ nhàng dùng dao lột bỏ lớp vỏ bên ngoài, để lộ ra thân củ sắn trắng tinh, mỡ màng, rồi ngâm ngay vào nước lạnh khoảng 2, 3 tiếng để sắn ra hết nhựa, món ăn vừa ngon, vừa đảm bảo an toàn.

Mùa đông Hà Nội là thời điểm thích hợp để chế biến những món ăn ấm, nóng. Hai cách làm xôi sắn béo ngậy dưới sẽ giúp bạn ghi điểm nhé. 

1. Xôi sắn vừng dừa

Nguyên liệu
500gr củ sắn (khoai mỳ), 500gr gạo nếp, 200gr nước cốt dừa (mua lon sẵn), 100gr dừa nạo, hành lá, mỡ lợn hoặc dầu ăn, vừng rang.

Gia vị: Bột canh, đường.

Cách làm:
Sắn lột vỏ ngâm nước gạo hoặc nước muối qua đêm cho sạch nhựa, cắt phần đầu phần đuôi sắn cho ra hết độc tố. Gạo vo sạch ngâm qua đêm.

Sau một đêm vớt sắn ra rửa lại cho sạch, bổ sắn làm bốn, tước bỏ gân ở giữa củ sắn, cắt miếng nhỏ vừa ăn, to hơn quân cờ chút để khi nấu sắn ko bị nát quá vẫn còn nguyên miếng.

Cho sắn vào nồi, đổ nước ngập thêm chút muối, đợi nước sôi vớt sắn ra ngay, gọi là luộc qua để bỏ bớt độc tố có trong sắn.

Gạo ngâm qua đêm vớt ra để ráo nước (vì vo sạch trước khi ngâm rồi nên không cần vo lại nữa. Nếu lúc này vo hạt gạo sẽ bị vỡ dẫn đến xôi nát).

Xóc gạo với 3 thìa cà phê đường, 2 thìa cà phê bột canh, xóc thật đều, sau đó đổ sắn và dừa nạo vào trộn nhẹ nhàng cho thật đều.

Đổ tất cả nguyên liệu trên vào nồi cơm điện, thêm 200ml nước cốt dừa và chút nước (ít nước thôi không xôi nhão) cho xâm xấp trên gạo chút rồi nấu như nấu cơm bình thường, nếu sau khi nấu xong mà vẫn chưa chín thì lấy đũa đảo đều, bật thêm một lần nữa cho xôi chín hẳn.

Hành lá thái nhỏ, đun sôi chút mỡ lợn hoặc dầu ăn đổ vào bát hành thái nhỏ, trộn đều cho hành chín tái. Xôi chín trộn mỡ hành, múc ra bát rắc vừng lên trên.

2.Xôi sắn tóp mỡ , hành phi: 

Nguyên liệu:

500gr gạo nếp, 500gr sắn, mỡ nước hoặc dầu ăn, hành lá, hành củ phi vàng, 500gr mỡ lưng, 

gia vị: bột canh, muối.

Cách làm:
Sắn lột vỏ cắt bỏ đầu đuôi ngâm qua đêm với nước muối hoặc nước vo gạo để ra sạch nhựa và ra bớt độc tố có trong sắn. Gạo vo sạch ngâm qua đêm.

Hành lá thái nhỏ, đun sôi mỡ nước hoặc dầu ăn đổ vào bát hành lá thái nhỏ, đảo đều hành chín tái. Hành khô lột vỏ, thái mỏng vừa, phi vàng giòn.

Sắn sau khi ngâm qua đêm, rửa lại cho sạch, bổ làm bốn, tước bỏ gân ở giữa củ sắn, cắt miếng nhỏ vừa ăn, to hơn quân cờ. Đem luộc qua một nước (nước sôi vớt sắn ra luôn), cho thêm chút muối để sắn được đậm đà hơn.

Gạo vớt ra xóc với 2 thìa cà phê bột canh, đổ sắn vào trộn đều, rồi đổ tất cả vào nồi cơm điện, đổ nước trên mặt gạo chút (nhớ ít nước thôi không xôi nhão) rồi nấu như nấu như nấu cơm bình thường,

Sau khi chuyển sang nút giữ nhiệt kiểm tra thấy xôi chưa chín thì vẩy thêm chút nước và bật lại một lần nữa cho xôi chín hẳn.

Xôi chín múc ra bát, rưới mỡ hành trộn đều, khi ăn rắc hành khô. 

Nếu ăn với tóp mỡ thì phi hành củ tím cho thơm, đổ tóp mỡ vào đảo, thêm chút bột canh, gia vị... khi tóp mỡ ngấm gia vị đổ tóp mỡ ra bát mỡ hành, trộn đều, khi ăn trộn cùng xôi.

Trình bày: 

Xôi sắn xới ra miếng lá chuối non, rưới thìa mỡ nước lẫn hành tái lên trên rồi ăn nóng. 

Nếp trắng ngần, sắn trắng tinh, hành lá xanh mướt mát. Hạt xôi mọng dẻo quánh, sắn bở bùi bùi, hành lá thơm thơm, mỡ nước ngầy ngậy.  Chỉ thế thôi có thể ăn kèm tóp mỡ hoặc thức ăn tuỳ sở thích. 

Nguyên liệu đơn giản, rẻ tiền nhưng hoà hợp cả về màu sắc, về vị, về hương. Đơn giản nhưng có sự khác biệt với các loại xôi của Hà nội như xôi ngô, xôi lúa, xôi xéo, xôi lạc, xôi đỗ đen, đỗ xanh, xôi gấc, xôi vò, xôi trắng. 

Đó chính là thứ xôi sắn ngày xưa, thứ xôi mà thường xuất hiện khi mùa Đông đến. Trời rét, mưa phùn ăn gói xôi sắn nóng hổi thật tuyệt. 

                                LÊ THÚY HẰNG