VHO - Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, TP.HCM vừa cho ra mắt trở lại chương trình nghệ thuật Mekong show. Vở diễn được kết hợp giữa Xiếc và Múa Rối. Bằng ngôn ngữ của mình, hai loại hình nghệ thuật đã tái hiện câu chuyện về hành trình khai hoang, đời sống sinh hoạt của người dân vùng đất phương Nam một cách đầy sáng tạo và mới lạ.

Tái hiện cảnh làm đồng của thanh niên Nam Bộ trong Mekong show

Đêm ra mắt tối 2.4 vừa qua tại rạp xiếc công viên Gia Định, Mekong show đã làm hài lòng nhiều khán giả, đặc biệt là thiếu nhi và khách du lịch. 

Trong hơn 1 giờ diễn ra chương trình, người xem như mê đắm vào không gian nghệ thuật đầy màu sắc, âm nhạc tươi vui trên sân khấu. Đó là hình ảnh miền quê sông nước phương Nam với cánh đồng lúa bao la, cò bay thẳng cánh, những phiên chợ trên sông được họp bằng xuồng ba lá với hoa quả đầy ắp, trò chơi dân gian và những câu hò, điệu lý quen thuộc cho đến những bài đồng dao, Dân ca Nam bộ… được lồng vào nhau, đã cho thấy một phương Nam hiện ra vô cùng đa dạng, giàu bản sắc. 

Thế nhưng đặc sản Nam Bộ không chỉ thế, người xem còn được thấy cách người dân phương Nam từng bước chinh phục thiên nhiên, chiến đấu với thú dữ để sinh tồn… Những màn xiếc đu dây, nhào lộn trên không, uốn dẻo, xiếc chồng đầu, xiếc với lửa,… được các diễn viên thể hiện nhuần nhuyễn, khiến người xem không thể rời mắt. Mỗi chuyển cảnh của xiếc là một màn múa rối nhẹ nhàng nhưng sinh động, nhận được những tràng pháo tay của khán giả. Tất cả nhằm tái hiện quá trình khai khẩn đất hoang, chinh phục thiên nhiên của con người, quá trình sinh sống, lao động của người dân Nam Bộ trải dài từ nông thôn cho đến đời sống công nghiệp. Trong đó, nổi bật trên hết chính là tình yêu đôi lứa, tình yêu thiên nhiên, gắn bó với môi trường, lòng say mê lao động và tinh thần đoàn kết, hào sảng của người dân phương Nam. 

Một cảnh múa Rối trong vở

Là một trong những khán giả của Mekong show trong lần ra mắt này, PGS.TS Nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái chia sẻ, chương trình có tính thẩm mỹ rất cao ở chỗ nói lên chất Nam Bộ trong cách cư xử của người Việt đối với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Trong Mekong show, các nghệ sĩ đã tái hiện hầu như tất cả sinh hoạt về nông nghiệp và cả công nghiệp. Đặc sắc nhất là sự kết hợp giữa Rối và Xiếc mà không bị lỗi, không bị sượng sùng. 

Mekong show muốn nói cho người nước ngoài hiểu được, Việt Nam là một đất nước đang chuyển động như thế nào về mặt văn hóa. Hình ảnh các sản vật phương Nam như lúa, gạo, tre, sen, nước mưa, đến các loại động vật quý hiếm trong rừng, rồi cảnh người dân cùng đi làm đồng, đi xuồng ghe trên chợ nổi, bắt cá, đoàn người phát hoang để tìm đất sinh sống, chiến đấu với thú dữ để sinh tồn, quá trình lao động, sản xuất… tất cả đều liên tục và có chọn lọc những nét đặc trưng của nông thôn trong đô thị, trình bày ra bản sắc rất Nam Bộ. Với cốt lõi vẫn là văn hóa nông nghiệp, nhưng về mặt bản chất mang rất nhiều nét của văn minh đồng bằng sông Cửu Long, đã phát triển đến mức có cách sinh hoạt rất công nghiệp ở những thành phố lớn… 

Tiết mục nhảy dân chồng 3 người lên nhau

“Tuy nhiên, vở vẫn còn vài lỗi về phương tiện kỹ thuật sân khấu. Do khá nhiều diễn viên tham gia diễn nên nét nhấn chưa được rõ, sự kết hợp trong những màn tung hứng đôi khi chưa nhịp nhàng. Ánh sáng trầm trên sân khấu cần được bừng hơn, khoảng cách giữa người xem và diễn viên khá xa nên khán giả nhiều lúc không nhìn rõ được. Bởi vì đây là những động tác hình thể được nâng cấp lên thành Xiếc và Rối, một số cảnh diễn viên mang con rối đến gần thì khán giả còn nhìn được, nhưng nhiều lúc diễn viên xiếc ở cự li xa, trên cao, sân khấu lại nhiều khói và ánh sáng mờ nên khán giả không được thỏa mãn. Ngoài ra, tiết tấu âm nhạc cần mạnh và nhịp nhàng hơn, để thể hiện tính cách phóng khoáng và mạnh mẽ”, PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái góp ý.

Theo ông Nguyễn Phi Sơn, Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam, Mekong show được đầu tư để hướng đến khán giả thiếu nhi và du khách. Tác phẩm ra mắt lần đầu vào tháng 4.2020, thế nhưng do dịch Covid-19 nên chương trình diễn có 2 suất đành gián đoạn suốt hai năm qua. Trong lần trở lại này, vở diễn được điều chỉnh đôi chút để phù hợp hơn với giai đoạn bình thường mới và đón dòng khách du lịch khi Việt Nam mở cửa hoàn toàn du lịch, hy vọng mang lại trải nghiệm mới thú vị cho khán giả. 

Những đặc trưng trong của đời sống thị dân vùng phương Nam được phác họa trong Mekong show

Có thể nói, Mekong show là sản phẩm nghệ thuật in đậm dấu ấn văn hóa dân tộc, có sức hấp dẫn đối với khán giả trong và ngoài nước. Việc kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật để tạo thành một vở diễn nhằm tạo cảm giác mới lạ đang là xu hướng chung của nghệ thuật đương đại, và Mekong show đã cho thấy sự tìm tòi sáng tạo kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Tác phẩm đã truyền tải được thông điệp, đó là kể câu chuyện về những di sản văn hóa của vùng đất Phương Nam, bên cạnh đó, Mekong show đã tôn vinh và kết hợp hai loại hình Xiếc và múa Rối, tạo được một điểm hẹn nghệ thuật thú vị cho đối tượng khán giả là thiếu nhi và khách du lịch.

Mekong show sẽ biểu diễn từ nay đến ngày 3.5, tại rạp xiếc công viên Gia Định, quận Gò Vấp, TP.HCM.

THÙY TRANG