VHO- Sau khi Văn Hóa có bài “Biến di tích lịch sử Trại an trí Trà Kê thành “ruộng mía”: Ai chịu trách nhiệm?” (số 3774, ngày 12.9), các cơ quan quản lý di tích cấp tỉnh Phú Yên đã khẩn trương cùng với chính quyền địa phương kiểm tra thực trạng di tích, đánh giá tình hình.

  Vùng lõi di tích lịch sử Trại an trí Trà Kê giờ thành “ruộng mía” cho người dân canh tác

Bên cạnh đó, phối hợp bàn bạc thống nhất các nội dung tham mưu đề xuất cấp thẩm quyền chỉ đạo quản lý đối với di tích và xác định rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý, khắc phục những vấn đề báo chí phản ánh.

Theo báo cáo của Phòng VHTT huyện Sơn Hòa gửi Sở VHTTDL Phú Yên, vùng lõi khoanh vùng quản lý, bảo vệ di tích Trại an trí Trà Kê có diện tích 13.959m², người dân đã trồng mía và cây mía cao từ 1,5 đến 2m. Qua xác minh việc người dân khai hoang, canh tác trong khu vực di tích đã diễn ra từ những năm mới giải phóng cho đến nay. Đến năm 2011 khi được xếp hạng di tích, chính quyền địa phương vẫn để người dân tiếp tục canh tác với yêu cầu người dân canh tác phải gắn liền với bảo vệ di tích, khi nhà nước có điều kiện đầu tư, tôn tạo lại di tích chính quyền sẽ thu hồi lại đất. Việc cam kết nêu trên có lập, hay không lập văn bản, Chủ tịch UBND xã Sơn Hội hiện nay không biết, bởi việc này đã trải qua nhiều thế hệ lãnh đạo.

Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Thiện Tình, Trưởng phòng VHTT huyện Sơn Hòa cho biết, cổng và phần móng của di tích lịch sử Trại an trí Trà Kê giống nguyên trạng khi vừa lập hồ sơ để công nhận di tích. Theo đánh giá trong hồ sơ di tích gốc, các công trình bị đập phá hầu hết không còn giá trị nên không mô tả trong hồ sơ di tích. “Việc UBND xã Sơn Hội cho phép người dân đưa máy móc vào đào bới, san phẳng đất di tích để trồng mía là sai quy định, nhưng hiện tại vẫn chưa xử lý được bởi kết luận của tổ kiểm tra liên ngành của UBND xã Sơn Hội còn chủ quan. Phòng VHTT huyện đã đề nghị UBND xã tìm các biện pháp vận động thu hồi lại diện tích đó, sẽ thực hiện cắm mốc và không cho người ta trồng mía ở đó nữa”, ông Tình cho hay.

 Tổ kiểm tra liên ngành của UBND xã Sơn Hội đã kiểm tra hiện trạng di tích lịch sử Trại an trí Trà Kê bị đào bới, san phẳng

Quay trở lại để tìm hiểu ai sẽ chịu trách nhiệm trước việc di tích Trại an trí Trà Kê biến thành “ruộng mía”, chúng tôi đã làm việc và được ông Trần Ngọc Tây, Chủ tịch UBND xã Sơn Hội cho biết: “Trước hết, địa phương sẽ chịu trách nhiệm, cùng với đó là Phòng VHTT huyện Sơn Hòa. Chiều 12.9, Phòng VHTT huyện cùng UBND xã có đi kiểm tra xem có đúng di tích bị san phẳng hay không. Qua kiểm tra, thực chất hộ trồng mía có đưa máy múc vào để đào xới, dồn những vật dụng trên đất là sai quy định, tuy nhiên, công trình di tích vẫn còn nguyên vẹn. Theo ông Tây, thời điểm ông nhận chức Chủ tịch UBND xã Sơn Hội năm 2016, chỉ có văn bản công nhận Trại an trí Trà Kê là di tích lịch sử cấp tỉnh chứ chưa thấy văn bản là xã phải thu hồi hay có trách nhiệm quản lý không cho ai vào. “Khi chưa nhận chức chủ tịch, tôi cũng nghe các lãnh đạo trước đây cho biết khi nào có chủ trương tôn tạo, trùng tu thì ông Nam mới trả lại đất di tích. Ông Trần Hoài Nam (người đưa máy múc vào đào bới, san phẳng đất di tích để trồng mía) nguyên là Trưởng Công an xã Sơn Hội. Ông Nam là cha của ông Trần Minh Hòa, hiện giữ chức Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Hội và ông Trần Minh Hiệp, cán bộ địa chính xã Sơn Hội)”, ông Tây thông tin rõ.

Trong khi đó, trước thông tin Trưởng Phòng VHTT huyện Sơn Hòa cho rằng, kết luận của Tổ kiểm tra liên ngành hiện trạng di tích lịch sử của UBND xã Sơn Hội là chủ quan, ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Hội, Tổ trưởng Tổ kiểm tra liên ngành hiện trạng di tích Trại an trí Trà Kê thẳng thắn nói: “Tổ Kiểm tra liên ngành xã khẳng định hộ gia đình ông Trần Hoài Nam có tác động vào khu di tích đang được bảo vệ, kết luận trong biên bản kiểm tra hiện trạng tại di tích Trại an trí Trà Kê là đúng với hiện trạng khi tổ đi kiểm tra”. 

PHAN HIẾU