VHO- Khởi nguồn ý tưởng từ năm 2005, khi lần đầu đến phố thăm bạn. Hơn 16 năm qua đi về phố Hội để lang thang, khám phá, trải nghiệm cảm xúc ở từng con phố nhỏ. Tác phẩm “Mưa rơi trên Hoài phố” của họa sĩ Nguyễn Bá Khanh đã được sáng tác như thế, chạm được vào cảm xúc người xem tranh cũng như cảm xúc của chính họa sĩ khi đến Hội An.

Chân dung họa sĩ Nguyễn Bá Khanh

Tháng 3.2023, triển lãm “Hội An ngày trở lại” do nhóm họa sĩ thuộc Hội Mỹ thuật TP.Hồ Chí Minh phối hợp Công viên đất nung Thanh Hà (Hội An) tổ chức trưng bày các tác phẩm chất liệu sơn dầu, acrylic và oil pastel, khắc họa nhịp sống, kiến trúc, cảnh quan... về sự hồi sinh của phố, du lịch sau đại dịch Covid-19. 
Bức tranh “Mưa rơi trên Hoài phố” của họa sĩ Nguyễn  Bá Khanh được trưng bày tại triển lãm này đã gây ấn tượng mạnh, cuốn hút người xem trong và ngoài nước, không chỉ từ sự hoành tráng, kích cỡ của bức trang chất liệu sơn dầu-acrylic. Ấn tượng và xúc cảm mạnh cho người xem chính là đường nét sắc sảo, sự hấp dẫn của sắc màu phố cổ được khắc họa chân thật từng chi tiết trong tác phẩm được ghép từ 3 bức tranh có chiều ngang 1,8m, chiều dài 3,5m.

Họa sĩ Nguyễn Bá Khanh những ngày lang thang sáng tác ở phố cổ.

 “Ông ni ở mô ?”- là câu hỏi mà người Hội An hay hỏi khi vẫn cứ hay gặp Nguyễn Bá Khanh đi-về ở Hội An nhiều năm qua, khi anh không phải người gốc Hội An, cũng chẳng kinh doanh, làm ăn buôn bán gì, cũng chẳng giống du lịch. Trừ hai năm dịch Covid-19, còn lại, từ năm 2007 đến nay, năm nào anh Khanh cũng từ TP.Hồ Chí Minh về Hội An vài tháng trời. 
Riết rồi người Hội An cũng quen với hình ảnh ông họa sĩ người Sài Gòn lang thang trên phố, đi hết hẻm phố này lại ngồi ngắm say sưa một góc phố nào, la cà từ Chùa Cầu, đến các hội quán, di tích, nhà cổ trong phố,… Mỗi năm, anh lại chọn về phố cổ vào một mùa khác nhau để khám phá phố của hiện tại. 
“Người Hội An sau này không hỏi “ông ni ở mô” nữa, mà lại hay hỏi nhau, rồi có khi hỏi luôn tôi : “Ông ni làm chi” mà cứ ngắm phố như người si tình, lúc trầm tư, lúc há hốc, say đắm nhìn một mái ngoái âm dương, kể cả trời nắng hay mưa mà mỗi lần về phố lại cứ lang thang như đi tìm người thương”, anh Khanh dí dỏm kể. 

Tác phẩm Mưa rơi trên Hoài phố

Bức tranh Mưa rơi trên Hoài phố mà anh Khanh mang đến triển lãm vào tháng 3 vừa qua chính là câu trả lời cho 16 năm anh say mê, đi- về với phố. Một Hội An chân thật, tinh tế, sắc sảo từng chi tiết, màu sắc được anh thu nhỏ, đưa vào tranh cả không gian, cảnh quan của di sản phố cổ này. Đến cả khung tranh, đường viền được chế tác thủ công tinh xảo cũng mang dáng dấp mái ngói của những ngôi nhà cổ rất công phu. 
Tác phẩm là một phố cổ Hội An thu nhỏ, đa diện, bao quát từ “nhiều góc máy”. Xem tranh, mới hiểu được sự tài tình, công phu, tỉ mỉ và tình yêu tha thiết mà anh Khanh đã dành 16 năm qua để có thể đưa cả khu phố cổ Hội An vào tác phẩm. Nhìn vào, sẽ nhận ra từng di tích, cả những mảng tường rêu xanh, con hẻm, mái ngói âm dương, những góc phố thân thương của một Hội An. 
Anh Khanh chia sẻ: Ý tưởng để thực hiện tác phẩm bắt đầu từ năm 2005, khi ấy, anh Khanh về Hội An thăm nhà thơ Phùng Tấn Đông- đồng đội cũ của anh sau nhiều năm không gặp. Được bạn đưa thăm phố cổ, cảm xúc mình dâng trào, từ đó hình thành ý tưởng sẽ thực hiện bức tranh có thể đưa hết khu phố cổ mà mình được nhìn, được sống, được lang thang khám phá vào tranh. Đồng thời cũng chia sẻ ước nguyện bán bức trang, số tiền bán được sẽ chỉ dành lại chút ít chi phí thực hiện, còn sẽ dùng vào việc thiện nguyện, chia sẻ người khó khăn, trẻ em mồ côi, khuyết tật. 
Họa sĩ Nguyễn Bá Khanh, sinh năm 1961 tại Hà Nội. Học vẽ từ lúc 8 tuổi tại Hà Nội. Học Đại Học Mỹ thuật TPHCM khóa 1986-1991, chuyên khoa sơn dầu. Đến nay, tác phẩm của anh đã tham gia 13 triển lãm, trại sáng tác quốc tế,… trong đó có 3 triển lãm cá nhân để lại nhiều ấn tượng cho người xem.

M.HẢI-T.HOÀI