VHO- Quảng Phú Cầu từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm tăm hương truyền thống. Dù diễn ra quanh năm nhưng khoảng thời gian đông vui và nhộn nhịp nhất ở nơi đây luôn là những tháng cận kề Tết cổ truyền.

 Hương sắc mùa xuân đỏ rực khắp Quảng Phú Cầu

Xã Quảng Phú Cầu thuộc huyện Ứng Hòa, cách trung tâm TP Hà Nội chừng 40 km. Ghé về đây bất kể thời điểm nào trong năm, người ta luôn bắt gặp ánh vàng rung rinh của nắng, hòa với màu xanh hoa cỏ, quyện cùng sắc đỏ của những bó tăm chân tròn vạnh. Điều này đã tạo cho Quảng Phú Cầu chất thơ, chất họa khó lẫn với những miền quê nào khác! Nghề làm tăm hương có mặt ở đây đã hàng trăm năm trước, ban đầu tập trung chủ yếu ở thôn Phú Lương Thượng với mô hình nhỏ lẻ. Nhưng vài chục năm trở lại đây, khi thị trường tiêu thụ được mở rộng, sản phẩm được xuất khẩu, nghề làm hương đã phát triển mạnh mẽ, thu hút sự tham gia của hàng nghìn lao động khắp 6 thôn trong xã Quảng Phú Cầu.

Những cây nứa, cây vầu chuyển từ trên miền núi về sẽ được người Quảng Phú Cầu đưa xuống ao ngâm chừng 1-2 tháng cho “chín”, rồi vớt lên, rửa sạch. Với sự hỗ trợ của máy móc sẽ tạo ra những chiếc tăm hương nhỏ xinh, tròn đều. Làm tăm hương là công đoạn đầu tiên nhưng lại cực kỳ quan trọng, bởi nó quyết định sự hoàn thiện cả về chất lượng và mẫu mã của sản phẩm hương thắp. Sau khi nhuộm màu, tăm hương được phơi đỏ rực như những đóa hoa nở bung dọc đường làng, ngõ xóm ven hai bên bờ sông Nhuệ, khiến ai nhìn thấy cũng ngẩn ngơ “phải lòng” mảnh đất này.

Làm tăm hương cần có sự tỉ mỉ, khéo léo cũng như kiên nhẫn thì mới có thể theo nghề lâu dài được. Trải qua những biến động, thăm trầm của thời gian, làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu ngày càng phát triển mạnh mẽ và trở thành sản phẩm đặc trưng, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân địa phương. Quảng Phú Cầu đã đi qua một năm 2020 với rất nhiều khó khăn, tác động của dịch Covid-19 khiến phần lớn những đơn hàng xuất khẩu đi nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc, Malaysia... đều phải tạm gác lại. Nhưng dường như những khó khăn ấy cũng không thể làm mất đi không khí tất bật, khẩn trương của làng nghề khi Tết Tân Sửu sắp “gõ cửa”.

Chị Hoàng Bích Thu, một người làm tăm hương lâu năm chia sẻ: “Chỉ mong nghề phát triển hơn để tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho các cháu học hành”. Còn anh Nguyễn Tiến Ân, chủ của một cơ sở làm tăm hương tâm sự: “Những tháng giáp Tết cả làng bận lắm! Với nơi khác thế nào không biết nhưng ở Quảng Phú Cầu, Tết đã bắt đầu từ bây giờ rồi. Dịp này, nhà ít thì ngày làm tới 700- 800 kg tăm hương, nhà nhiều thì lên đến vài tấn”.

Quảng Phú Cầu những ngày này luôn phảng phất mùi thơm của những loài thảo mộc dùng để se hương. Anh Nguyễn Tiến Thi, Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất hương làng nghề Xà Cầu hóm hỉnh bảo: “Đấy là mùi của Tết! Năm nay việc làm tăm hương có phần chững lại nên nhiều hộ gia đình còn xe hương theo đơn đặt hàng của thương lái các tỉnh. Được xe từ những nguyên liệu tự nhiên không dùng hóa chất, nên hương thành phẩm của Quảng Phú Cầu cũng rất nổi tiếng và luôn có chỗ đứng trên thị trường”.

Cũng trong năm 2020 vừa qua, hưởng ứng Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) của UBND huyện Ứng Hòa, HTX sản xuất hương làng nghề Xà Cầu mạnh dạn tham gia với 3 sản phẩm: Hương nén, hương vòng, hương nụ Thủy Xuân Tiên, đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao. Đây được xem là phương án hiệu quả để khuyến khích người dân tiếp tục sản xuất và xuất khẩu sản phẩm, ngay sau khi các nước bước qua giai đoạn khó khăn do dịch Covid-19.

Rời Quảng Phú Cầu khi đã chiều muộn, thế nhưng chúng tôi vẫn thấy người dân còn đang miệt mài với công việc của mình. Trong tiếng máy tiện, máy cưa, những chiếc xe cải tiến chở nguyên vật liệu và thành phẩm vẫn hối hả nối đuôi nhau tiến ra đường quốc lộ. Màu đỏ rực của những bó tăm hương cứ dần dần lùi lại sau lưng. Dù rằng Tết chưa về, nhưng ước vọng mùa xuân đã nở đỏ trên mảnh đất Quảng Phú Cầu. 

 VŨ MỪNG