VHO – Trước tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động, gây thiệt hại đặc biệt lớn về kinh tế - xã hội, Công an Thành phố Hà Nội đã đưa ra các cảnh báo về loại hình tội phạm này để người dân phòng, tránh.

Trước tình hình diễn biến của loại tội phạm này trong giai đoạn hiện nay, để nâng cao hiệu quả của công tác phòng ngừa xã hội, Công an Thành phố Hà Nội đã triển khai các biện pháp tuyên truyền chuyên sâu đến từng nhóm người dân để nâng cao kiến thức, tinh thần cảnh giác và chủ động phòng ngừa, bảo vệ bản thân.

Lực lượng chức năng cảnh báo người dân cảnh giác với các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến

Các phương thức, thủ đoạn của tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thường được thay đổi và biến hoá.

Thủ đoạn thứ 1: Giả danh cán bộ của các cơ quan nhà nước hướng dẫn người dân cài đặt các ứng dụng, truy cập website giả mạo, sau đó chiếm quyền sử dụng thiết bị, tài khoản ngân hàng của người bị hại và chuyển toàn bộ số tiền trong tài khoản đến các tài khoản khác để chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 2: Chào mời người dân tham gia các hội, nhóm, câu lạc bộ hẹn hò, quan hệ nam nữ… yêu cầu người bị hại tham gia mua các gói sử dụng dịch vụ, nâng cấp tài khoản, thực hiện nhiệm vụ bình chọn cho gái mại dâm trá hình trên các website do đối tượng tạo lập, có máy chủ đặt tại nước ngoài… để dụ dỗ người bị hại tham gia, sau đó lấy nhiều lý do để yêu cầu người bị hại chuyển tiền thực hiện các nhiệm vụ rồi chiếm đoạt.

Ngoài ra, các đối tượng còn dụ dỗ người bị hại trao đổi video, hình ảnh khoả thân… sau đó sử dụng các hình ảnh này để de doạ, cưỡng đoạt tài sản của người bị hại.

Thủ đoạn thứ 3: Đối tượng đánh cắp quyền truy cập các tài khoản mạng xã hội, sử dụng mạo danh chủ tài khoản nhắn tin đề nghị chuyển hộ tiền, vay tiền hoặc mua thẻ cào điện thoại gửi cho chúng.

Các đối tượng thu thập thông tin cá nhân, mối quan hệ cá nhân được đăng tải công khai trên mạng xã hội, sử dụng các hình ảnh, video cũ và dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để giả làm người thân thực hiện các cuộc gọi “video call” vay tiền, giả làm con cái đang du học nước ngoài gọi điện cho bố mẹ nhờ chuyển tiền đóng học phí, giả tạo các tình huống khẩn cấp cần phải chuyển tiếp gấp... Chúng còn làm hình ảnh mờ ảo, chập chờn như đang sóng yếu để người dân tưởng thật và chuyển tiền cho tội phạm.

Nhóm đối tượng lừa đảo qua mạng bị Công an TP Hà Nội bắt giữ

Thủ đoạn thứ 4: Đăng tin tuyển dụng việc làm online, giả danh nhân viên các sàn thương mại điện tử để tuyển dụng, giao việc và yêu cầu bị hại ứng tiền chuyển khoản thanh toán các đơn hàng trên các sàn thương mại điện tử trên, được chúng chuyển lại với lợi nhuận cao hơn. Sau một vài đơn hàng có giá trị thấp, chúng yêu cầu bị hại thực hiện đơn hàng có giá trị cao, sau đó lấy lí do bị lỗi, yêu cầu thực hiện lại nhiều lần hoặc đơn hàng khác cao hơn nhằm chiếm đoạt tiền của bị hại.

Thủ đoạn thứ 5: Lập công ty chứng khoán, website tổ chức kinh doanh sàn ngoại hối (forex), tiền điện tử (altcoin) giả để giới thiệu, dụ dỗ, lôi kéo bị hại tham gia đầu tư tiền vào các sàn giao dịch điện tử. Sau một thời gian, sàn giao dịch thông báo dừng hoạt động để bảo trì, hoặc lỗi không truy cập được, khách hàng không đăng nhập được để rút tiền hoặc bị mất hết tiền kỹ thuật số trong tài khoản.

Thủ đoạn thứ 6: Đối tượng lừa đảo thông qua các trang mạng xã hội đăng tải thông tin: “Tuyển người mẫu nhí từ 2 - 15 tuổi. Thu nhập tại gia cùng bé từ 7 - 15 triệu đồng/tháng, hoa hồng hấp dẫn”. Để bé được xét tuyển chính thức, các đối tượng sẽ yêu cầu nạn nhân lần lượt hoàn thành các “nhiệm vụ mua sản phẩm” với hứa hẹn sẽ được hoàn lại tiền gốc và lãi theo phần trăm hoa hồng từ giá trị sản phẩm rồi chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 7: Mạo danh nhân viên nhà mạng gọi điện, nhắn tin cho chủ thuê bao đe dọa khóa sim điện thoại, yêu cầu khách hàng làm theo cú pháp, truy cập đường link do chúng cung cấp. Yêu cầu chủ thuê bao phải cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng…, sau đó đối tượng chiếm quyền kiểm soát SIM, bẻ khóa, truy cập vào các tài khoản của chủ thuê bao gắn với số điện thoại cá nhân.

Thủ đoạn thứ 8: Giả danh người nước ngoài kết bạn, làm quen với nạn nhân, rồi đề nghị chuyển quà qua đường hàng không về Việt Nam để làm quà tặng; tiếp theo đối tượng khác giả danh nhân viên sân bay, nhân viên giao hàng… yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng cho chúng với lý do làm thủ tục nhận hàng, nhằm thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đối tượng phạm tội thường là trẻ, hiểu biết công nghệ

Thủ đoạn thứ 9: Đối tượng gọi điện gửi cho số lô, số đề để đánh, hứa cung cấp tiền để nạn nhân mua số lô, số đề, chia phần trăm hoa hồng cho đối tượng; sau đó đối tượng thông tin hết tiền, đề nghị nạn nhân ứng tiền mua số lô, số đề. Nếu may mắn trúng số lô, số đề, nạn nhân gửi tiền hoa hồng cho đối tượng và bị chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 10: Đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng gọi điện thông báo có chương trình tri ân khách hàng, đề nghị nạn nhân cung cấp số điện thoại đăng ký dịch vụ internet banking và mã xác thực để nhận quà tặng, sau đó chiếm quyền sử dụng dịch vụ internet banking.

Thủ đoạn thứ 11: Đối tượng tạo ra các ứng dụng, website cho vay tiền, quảng cáo trên mạng xã hội (Facebook, Zalo) với mục đích tìm người muốn vay tiền để thực hiện hành vi lừa đảo.

Thủ đoạn thứ 12: Đối tượng tạo lập các trang, tài khoản mạng xã hội, sau đó đăng tải các bài viết, tạo dựng, cung cấp những nội dung không có thật về cơ quan, tổ chức, cá nhân đang gặp hoàn cảnh khó khăn cần sự hỗ trợ, giúp đỡ; cung cấp tài khoản ngân hàng, đề nghị, kêu gọi chuyển tiền trợ giúp.

Thủ đoạn thứ 13: Đối tượng lập các hộp thư điện tử tương tự gần giống với hộp thư điện tử của các tổ chức, cá nhân kinh doanh, sản xuất có thực hiện các giao dịch bằng thư điện tử, mạo danh đối tác sau đó liên hệ đề nghị các tổ chức, cá nhân chuyển tiền thanh toán hợp đồng vào tài khoản ngân hàng của đối tượng và chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 14: Đối tượng sử dụng thông tin cá nhân giả mạo đăng ký các tài khoản mạng xã hội (Facebook, Zalo), sau đó, tìm kiếm những người bán hàng trực tuyến trên mạng xã hội để kết bạn và nhắn tin mua hàng nhằm chiếm đoạt tài sản.

Thủ đoạn thứ 15: Đối tượng giả danh là nhân viên của đơn vị phát hành thẻ tín dụng, gọi điện thoại tư vấn các chủ thẻ tín dụng rút tiền mặt qua phần mềm; sau đó chiếm đoạt tài sản.

Thủ đoạn thứ 16: Giả mạo nhân viên Bưu điện, Bưu cục, Trung tâm y tế, Cảnh sát... thông báo về việc người bị hại đang nợ tiền cước điện thoại, có bưu phẩm gửi ở các bưu điện lâu ngày không đến nhận, sau đó hướng dẫn người dân thực hiện các thao tác rồi chiếm quyền sử dụng tài khoản ngân hàng của bị hại và chuyển tiền đến nhiều tài khoản khác của đối tượng nhằm chiếm đoạt tài sản.

Dùng công nghệ trí tuệ nhân tạo để giả danh công an, thực hiện cuộc gọi video call

Thủ đoạn thứ 17: Đối tượng sử dụng mạng Zalo, Facebook, sim không chính chủ lập trang mạng bán xe máy, laptop rẻ, hàng trốn thuế, khi người dân liên hệ đăng ký mua, chúng sẽ yêu cầu chuyển một số tiền nhất định để làm tin, sau đó thông báo, thời gian giao hàng, gần đến thời gian giao hàng chúng yêu cầu người bị hại chuyển thêm tiền để làm thủ tục, giấy tờ, sau khi người bị hại chuyển tiền xong sẽ chiếm đoạt và chặn số liên lạc.

Thủ đoạn thứ 18: Đối tượng lập ra các Fanpage trên mạng xã hội Facebook, đăng tải thông tin, hình ảnh về các mặt hàng có nguồn gốc, xuất xứ nước ngoài đang được giảm giá để thu hút khách hàng, yêu cầu khách mua hàng phải thanh toán tiền trước hoặc đặt cọc 50% giá trị sản phẩm, chuyển tiền vào các số tài khoản ngân hàng đối tượng cung cấp.

Thủ đoạn thứ 19: Sử dụng các thiết bị công nghệ cao, giả lập trạm BTS (trạm thu phát sóng di động) nhắn tin giả mạo thương hiệu của các Ngân hàng uy tín, đề nghị truy cập theo đường link để xác thực nhằm chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, chuyển tiền trong tài khoản của bị hại đến tài khoản khác để chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 20: Giả mạo trúng thưởng chương trình quy số của một Công ty, tổ chức nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Thủ đoạn thứ 21: Lập các group dạy thêm, học thêm, đăng thông tin của những thầy cô nổi tiếng, có uy tín trong trường để phụ huynh đăng ký, chuyển tiền để đóng tiền cọc khoá học, đóng tiền học phí, từ đó chiếm đoạt.

Thủ đoạn thứ 22: Đăng tin giới thiệu tham gia Chương trình trại hè/khóa học ngoại khóa của các cơ quan, tổ chức (VietNamAirline…) cho học sinh tham gia trong kỳ nghỉ hè.

Thủ đoạn thứ 23: Giả danh là giáo viên, nhân viên y tế gọi điện cho phụ huynh học sinh, thông báo con em của họ bị tai nạn, đang đi cấp cứu, yêu cầu phụ huynh phải chuyển tiền gấp vào tài khoản để làm thủ tục nhập viện, đóng viện phí.

Thủ đoạn thứ 24: Đối tượng gọi điện thoại cho phụ huynh học sinh thông báo học sinh đã mua hàng của đối tượng nhưng còn nợ tiền và yêu cầu phụ huynh phải chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng để trả tiền cho đối tượng.

X.QUANG