VHO- Chiều ngày 22.12, lễ trao giải Cánh Diều Vàng – giải thưởng của Hội điện ảnh năm 2020 đã diễn ra tại Hà Nội. Phim điện ảnh cổ trang Kiều do Mai Thu Huyền đạo diễn đã thắng giải hạng mục “Âm nhạc xuất sắc nhất”.

Bộ phim xoay quanh chuyện tình tay ba Hoạn Thư (Cao Thái Hà) – Thúc Sinh (Lê Anh Huy) – Kiều (Trình Mỹ Duyên). Đằng sau câu chuyện yêu và được yêu của đôi lứa, hạnh phúc và lòng ghen tuông, thân phận phụ nữ phong kiến, ma lực đồng tiền và những toan tính, phim Kiều muốn truyền tải khát vọng tự do như mạch ngầm luôn sục sôi mãnh liệt xuyên suốt bộ phim. Với bối cảnh được thực hiện tại ba miền đất nước, phim điện ảnh Kiều còn gây ấn tượng với những danh lam thắng cảnh đẹp của Việt Nam được đưa lên màn ảnh rộng.

Để làm nên một bộ phim hoàn chỉnh, âm nhạc là chất xúc tác rất quan trọng trong việc tạo mạch cảm xúc, dẫn dắt khán giả chạm đến chiều sâu tâm lý của nhân vật lẫn tình huống phim. Khác với những dự án điện ảnh khác là phần âm nhạc sẽ được thực hiện khi nhạc sĩ đã được xem đường dây hình ảnh của bộ phim, ca khúc Kiều mệnh khúc được nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn sáng tác trước khi phim Kiều chính thức bấm máy. Quy trình sáng tác ngược này được xem là thách thức lớn cho ê-kíp sản xuất âm nhạc, khi chỉ dựa vào kịch bản để hoàn thành ca khúc chủ đề quyết định toàn bộ hướng đi cho phần âm nhạc của bộ phim và triển khai phần nhạc nền quan trọng cho nhiều cảnh quay có sử dụng âm nhạc trực tiếp tại bối cảnh.

Nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn đại diện ê-kíp phim Kiều nhận giải

Việc sáng tác dựa trên giai điệu của âm nhạc dân tộc nhưng vẫn mang hơi thở đương đại làm toát lên vẻ đẹp cho một bộ phim cổ trang mà khán giả vẫn dễ cảm thụ và thưởng thức là đề bài khó cho những người sản xuất âm nhạc. “Nếu thiếu ngôn ngữ đương đại mà chỉ dựa hoàn toàn vào chất liệu cổ xưa sẽ dễ tạo nên sự xa cách đối với đại bộ phận khán giả ngày nay. Thử thách của ê-kíp là làm sao dung hòa được cả hai chất liệu âm nhạc để tạo nên giai điệu đẹp nhất cho phim Kiều”, nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn chia sẻ. Anh đã mất khoảng một tháng để hoàn thành giai điệu cho Kiều mệnh khúc trước khi hoàn chỉnh phần lời bài hát với sự hợp tác cùng nhà thơ Mai Lâm và phần phối khí của nhạc sĩ Dương K. Ngoài ra, nhạc sĩ Lê Thanh Tâm là người đã cùng nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn phát triển toàn bộ phần nhạc nền cho phim Kiều trong ba tháng. Sau hai bộ phim Vòng tròn cạm bẫy và Lạc giới, đây là lần thứ 3 nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn hợp tác với nhà sản xuất – đạo diễn Mai Thu Huyền với vai trò Giám đốc âm nhạc.

Nói về giải thưởng “Âm nhạc xuất sắc nhất” tại Cánh Diều Vàng năm nay, nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn bày tỏ: “Là thành viên trong ê-kíp phim Kiều, tôi rất vui khi công việc và sản phẩm âm nhạc của chúng tôi được công nhận. Với bất cứ sự cộng tác nào dù là tác phẩm nhỏ hay dự án lớn, tôi đều làm việc bằng tất cả khả năng và tâm huyết. Giải thưởng lần này là niềm vui của toàn thể ê-kíp âm nhạc của phim Kiều. Đặc biệt, nhạc sĩ Lê Thanh Tâm là cộng sự quan trọng nhất của tôi trong dự án âm nhạc này. Nhạc sĩ Lê Thanh Tâm đã dành hết tâm sức cho phần nhạc nền được triển khai từ ca khúc Kiều mệnh khúc”.

Ca khúc qua giọng ca ma mị, cuốn hút của Bùi Lan Hương

Là người nắm chính phần triển khai nhạc nền xuyên suốt bộ phim, nhạc sĩ Lê Thanh Tâm chia sẻ: “Đối với phim Kiều, tôi nghĩ sẽ rất khó khăn cho nhiều nhạc sĩ nếu theo dự án này, bởi bối cảnh cổ trang cùng phong cảnh vô cùng hùng vĩ khiến người thực hiện cần có một chiều sâu chuyên môn nhất định, đòi hỏi phải có riêng cho phần âm nhạc một kịch bản cụ thể, nếu không sẽ rơi vào trường hợp “minh hoạ theo phân cảnh” khiến âm nhạc bị gần với hướng truyền hình hơn là điện ảnh. Tôi đã xây dựng mạch nội dung âm nhạc như một bản hoà tấu rất dài với nhiều trường đoạn đặc biệt. Phim Kiều cũng là một phim đặc biệt, với khá nhiều phân đoạn dựa trên diễn xuất mà không có bất cứ lời thoại nào, nhìn nhận thực tế đây là thử thách lớn cho các nhạc sĩ viết nhạc phim. Tôi đã cần tự vận động khá nhiều và quỹ thời gian cũng không thực sự thong thả, chỉ vỏn vẹn hơn một tháng cho nội dung phim, sau đó cùng phối hợp với nhạc sĩ Huy Tuấn và đạo diễn để thay đổi một số phân đoạn ngắn. Tôi cũng làm việc với bên hậu kỳ âm thanh, nhằm đạt mục đích âm nhạc, hiệu ứng âm thanh (Foley), kỹ xảo và thoại, gắn liền với nhau thành một khối, cũng như thực hiện surround 5.1 cho cả nhạc và hiệu ứng âm thanh”. Anh cho biết thêm, điều anh tâm đắc nhất đối với phần âm nhạc trong phim Kiều chính là sự gắn kết của các tác phẩm hòa tấu độc lập tạo thành sự liền mạch như một tác phẩm lớn đúng như định hướng ban đầu là luôn mang một phần giai điệu của ca khúc chủ đề Kiều Mệnh Khúc.

Nhạc sĩ Mai Thanh Sơn cũng là người có đóng góp quan trọng trong phần âm nhạc của phim Kiều. Anh đảm nhiệm phần nhạc cụ dân tộc trong phim và hướng dẫn cho diễn viên Trình Mỹ Duyên học đàn. Trong phần nhạc phim, nhạc sĩ Mai Thanh Sơn cùng nhạc sĩ Bùi Huy Tuấn, nhạc sĩ Lê Thanh Tâm đã trao đổi và thử nhiều phương án lồng ghép yếu tố nhạc cụ dân tộc để tạo sự hài hòa cho phần âm nhạc tổng thể của bộ phim. “Khi xem phim, tôi rất chú tâm đến phần âm nhạc và cảm thấy hài lòng khi ê-kíp âm nhạc nhận được nhiều lời khen. Là một trong những người tham gia vào quá trình làm nhạc phim, tôi rất vui khi phim Kiều có thêm thành quả từ giải Cánh Diều Vàng năm nay”, nhạc sĩ Mai Thanh Sơn chia sẻ.

Kiều mệnh khúc xoay quanh câu chuyện cuộc đời của nàng Kiều, người con gái sắc nước hương trời, tài năng hiếm có nhưng mang số kiếp hồng nhan bạc mệnh. Nhà thơ Mai Lâm đã dựa trên ý thơ của đại thi hào Nguyễn Du để phát triển phần lời cho ca khúc. Chất giọng ma mị, cổ trang của Bùi Lan Hương cùng cách hòa âm phối khí kết hợp nhạc cụ dân tộc trên nền ân nhạc điện tử đã làm nên Kiều mệnh khúc chạm đến cảm xúc người thưởng thức. MV được đạo diễn Mai Thu Huyền đưa vào phần kết của phim Kiều để khán giả có thể thưởng thức một cách trọn vẹn nhất chất lượng hình ảnh và âm thanh của ca khúc trên màn ảnh rộng. 

HỒNG HẠNH