VHO - Lễ hội Xo may xã Mường Lai, huyện Lục Yên (Yên Bái) được tổ chức nhằm tôn vinh những giá trị văn hóa tốt đẹp, quảng bá, giới thiệu nét văn hóa đậm bản sắc riêng có của người Tày tới du khách dịp đầu Xuân Giáp Thìn. Lễ hội được bà con dân tộc Tày tổ chức với mong ước một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, bản mường yên vui no ấm.

[EasyDNNGallery|171735|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Lễ hội Xo May mang đậm nét văn hóa đặc trưng của người Tày ở Mường Lai

Lễ hội Xo May ở Mường Lai được tổ chức hàng năm thường diễn ra sôi nổi, tưng bừng và mang đậm bản sắc văn hoá, nét đẹp riêng có của cộng đồng dân tộc Tày, tạo ấn tượng với du khách gần xa. 

Xo May trong tiếng Tày có nghĩa là cầu may được tổ chức tại đình Nà Ngàm là ngôi đình cổ còn lưu giữ được những giá trị văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng dân tộc Tày.  Đình Nà Ngàm thờ ba vị thần Núi là Pú Đán Khao (thần núi Đá Trắng), Pú Đán Đeng (thần núi Đá Đỏ), Pú Đán Đăm (thần núi Đá Đen).

Lễ hội cầu may là hoạt động văn hóa tín ngưỡng độc đáo, có ý nghĩa thiết thực với đồng bào Tày ở xã Mường Lai. Ngoài tạo không khí vui tươi, phấn khởi, thông qua lễ hội còn giúp người dân phát huy tinh thần đoàn kết, cùng nhau quyết tâm bước vào một năm lao động, sản xuất với mùa màng bội thu.

[EasyDNNGallery|171743|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

[EasyDNNGallery|171728|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Thiếu nữ dân tộc Tày tại Lễ hội Xo May

Năm nay, Lễ hội Xo May có hai phần chính, phần lễ và phần hội. Phần lễ rước tại đình Nà Ngàm. Đến với phần hội, người dân được gặp gỡ, giao lưu và thưởng thức diễn xướng văn hóa đặc trưng thông qua điệu múa Dậm Thuông, một điệu múa truyền thống mang tính chất cộng đồng của người Tày có sự tham gia của trên 300 diễn viên quần chúng. Theo quan niệm của người Tày, điệu múa Dậm Thuông như một hình thức mời thần linh chứng giám, vừa là để cảm tạ và cầu xin sự no ấm, may mắn cho một năm mới an lành, mùa lúa thóc, trâu bò đầy nhà.

[EasyDNNGallery|171733|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Màn múa Dậm Thuông với sự tham gia của trên 300 diễn viên quần chúng, điệu múa truyền thống kết nối cộng đồng của người Tày

Cùng với đó, người dân, du khách còn được tham gia các hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian như kéo co, đánh quay, chọi dê, đi cà kheo, thi giã bánh dày, bắt lươn trong chum... Trải nghiệm gian hàng sản phẩm nông sản Ocop, trang phục truyền thống, đồ dùng sinh hoạt truyền thống của đồng bào các dân tộc trên địa bàn.

Điểm nhấn tại lễ hội Xo May năm nay đã tái hiện lễ đón dâu của người Tày, một nghi lễ đặc biệt, mang đậm màu sắc văn hoá bản địa đã được lưu truyền trong đời sống người Tày qua nhiều thế hệ. 

Việc tái hiện lễ đón dâu góp phần quảng bá nét đẹp truyền thống của đồng bào Tày, đồng thời giáo dục, lưu giữ và phát huy phong tục, giá trị văn hoá cho thế hệ trẻ.

[EasyDNNGallery|171744|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Tái hiện lễ cưới truyền thống của người Tày trong Lễ hội Xo May tại xã Mường Lai

Theo truyền thống, để có một lễ đón dâu hoàn chỉnh, ngoài những lễ vật được nhà trai mang sang nhà gái thì nhà trai cũng phải lựa chọn ông trưởng đoàn, người Tày gọi là “Quan làng” có tài ăn nói, biết hát khắp cọi để đối đáp giao duyên với nhà gái. Chỉ khi hát đối đáp lại được nhà gái thì mới được trải chiếu hoa ngồi và làm các thủ tục khác để đón dâu.

Bên cạnh đó, trong tổ chức lễ kết hôn, người Tày phải thực hiện các nghi lễ quan trọng như lễ so tuổi, dạm hỏi, vấn danh, dẫn cưới, lễ đón dâu, lễ lại mặt và một số tục lệ khác.

[EasyDNNGallery|171732|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Thi giã bánh giầy tại Lễ hội Xo May xã Mường Lai

[EasyDNNGallery|171729|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Các hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian truyền thống

[EasyDNNGallery|171748|Width|700|Height|500|position||resizecrop|False|lightbox|False|title|False|description|False|redirection|False|LinkText||]

Lễ hội Xo May thu hút đông đảo người dân, du khách tham gia trong không khí vui tươi, phấn khởi

Việc tổ chức lễ hội nhằm bảo tồn, tôn vinh các giá trị di sản văn hóa của địa phương, đáp ứng cầu hưởng thụ văn hóa, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ.

Lễ hội là dịp để đồng bào dân tộc Tày nói riêng, các dân tộc anh em trên địa bàn tiếp tục quảng bá hình ảnh về văn hóa, miền đất, con người nơi mảnh đất Mường Lai đến với bạn bè và du khách thập phương, góp phần bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch trên vùng đất Lục Yên.

VY OANH; ảnh: DUY KHÁNH