VHO - Nhân dịp đầu Xuân Giáp Thìn 2024, UBND huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang) tổ chức Lễ hội nhảy lửa- di sản văn hóa mang đậm bản sắc riêng có của cộng đồng dân tộc Pà Thẻn, đây cũng là lễ hội lâu đời được người Pà Thẻn duy trì đến ngày nay.

Năm 2024, là năm thứ hai UBND huyện Chiêm Hóa tổ chức Lễ hội nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn tại xã Linh Phú nhằm bảo tồn, phát huy một lễ hội độc đáo, góp phần quảng bá tiềm năng du lịch cộng đồng của dân tộc Pà Thẻn nói riêng, du lịch huyện Chiêm Hoá nói chung. Lễ hội đã thu hút đông đảo người dân, du khách tới tham gia trải nghiệm nhân dịp đầu Xuân.

Để tổ chức lễ hội, mọi người trong làng sẽ chuẩn bị một đống lửa lớn được đốt lên trên khoảng sân rộng

Ở Chiêm Hóa, xã Linh Phú là một trong những địa phương có đông đồng bào dân tộc Pà Thẻn sinh sống, với 69 hộ dân 286 nhân khẩu sinh sống tại các thôn Khuổi Hóp, Nà Luông. 

Với người Pà Thẻn, Lễ hội nhảy lửa không chỉ thể hiện mong ước của người dân về một cuộc sống nhiều may mắn, làm ăn thuận lợi, bệnh tật bị đẩy lùi mà còn là dịp để cộng động đoàn kết gắn bó. 

Đồng thời, minh chứng cho sức mạnh trong quá trình lao động sản xuất, chế ngự thiên nhiên của con người, qua đó tạ ơn trời đất, thần linh đã cho mùa vụ trước tươi tốt và cầu chúc cho vụ mùa sau bội thu. 

Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn thường được tổ chức hằng năm vào lúc giao thời giữa năm cũ và năm mới hoặc khi vào vụ thu hoạch lúa mùa tháng 10, tháng 11 âm lịch. Đây là nét đẹp trong đời sống văn hóa tinh thần của người Pà Thẻn còn duy trì đến ngày nay.

Thầy mo thực hiện nghi lễ cúng thần linh 

Để tổ chức lễ hội, một đống lửa lớn được đốt lên trên khoảng sân rộng, thầy mo bắt đầu thực hiện các nghi lễ. Sau đó, trai tráng trong lần lượt thể hiện kỹ năng nhảy múa trên đống than đỏ hồng với bàn chân trần, miệng ngâm nga những câu hát truyền thống của người Pà Thẻn. Một số người tự tin còn bốc hòn than đang cháy rực trước sự kinh ngạc và hồ hởi của những người xung quanh; tạo nên một khung cảnh khó quên với những ai trực tiếp chứng kiến.

Đến nay, Lễ nhảy lửa người Pà Thẻn được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia khẳng định sự nỗ lực của chính quyền các cấp và nhân dân trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn. 

Các chàng trai Pà Thẻn chân trần nhảy lên đống lửa đỏ rực. Ảnh: Ngọc Hiển, Văn Linh

Việc phục dựng, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Lễ hội nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn xã Linh Phú góp phần lưu giữ nét văn hóa truyền thống đặc sắc lâu đời của dân tộc, làm đa dạng hơn đời sống tinh thần của người dân, thông qua các hoạt động của lễ hội nhằm giới thiệu, quảng bá về truyền thống lịch sử, văn hóa, vùng đất và con người Chiêm Hóa đến bạn bè trong và ngoài nước.

Để Lễ hội nhảy lửa trở thành sản phẩm du lịch thu hút du khách trong và ngoài nước, huyện Chiêm Hóa cần tăng cường tuyên truyền để người dân nhận thức rõ việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch, từng bước nâng cao đời sống của người dân, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.

VY OANH